Les 5 Mijn lichaam liegt niet
Als je heel druk bent in je hoofd, hoe is het dan met het contact met jouw lichaam? Voel je jezelf letterlijk nog wel eens? Raak je jezelf nog wel eens liefdevol aan? Ben je in contact met de signalen die jouw lichaam afgeeft? Met de pijntjes hier en daar die, als ze langer blijven, jou ook iets willen vertellen. Luister je daarnaar? Of is het: ‘niet zeuren, we gaan nog even door, het verdwijnt vanzelf weer’?
Het is heel normaal om je niet continue bewust te zijn van de verbinding met je lichaam. Als je niet lekker in je vel zit en last hebt van allerlei kwaaltjes, is dat wel het laatste waar je aan denkt. Zeker als je bijvoorbeeld stress hebt op je werk, in je relatie of je gezin. Dan staat je hoofd er niet naar om je bezig te houden met de verbinding met je lichaam en ben je vooral bezig met ‘hoe kom ik de dag door’.
Je hoofd is gewend om de scepter over je leven te zwaaien en ongetwijfeld neem je veel van wat je hoofd vertelt, als waarheid aan. Maar stel dat je meer gaat leren luisteren naar je lichaam. Dat je gaat letten op je lichamelijk gevoel, dat je er echt bij stil gaat staan en voelt wat er te voelen valt op dit moment. Jouw lichaam heeft je vast ook het nodige te vertellen. En het liegt nooit!
Voorbeeld van Pieter
Pieter denkt dat hij goed in zijn vel zit. Hij sport 3 tot 4 keer per week, heeft genoeg leuke vrienden en hij heeft een uitdagende baan bij een leuk reclamebureau. Het enige wat niet zo lekker loopt is zijn relatie. Zijn vriendin heeft, in tegenstelling tot hem zelf, veel problemen. Dat reageert ze af op Pieter. Ze weigert om hulp te zoeken. Pieter ontloopt het zoveel mogelijk, is zoveel mogelijk niet thuis en is veel op pad.
De laatste week heeft hij last van spierspanning in zijn schouders en bovenkant rug. Hij merkt het vooral in de ochtend als hij opstaat. Hij geeft er geen aandacht aan. Hij blijft denken dat hij goed in zijn vel zit. Na twee weken is de pijn nog steeds hetzelfde en is hij ook verkouden geworden. Hij heeft last van zijn keel en voelt zich niet lekker. Hij loopt er nog een paar dagen mee door, totdat hij zo ziek is dat hij in bed moet blijven. Hij heeft het zo lang mogelijk uitgesteld, omdat hij liever niet thuis is.
Doordat Pieter nu een paar dagen in bed ligt, heeft hij tijd om na te denken over zijn relatie. Hij merkt de laatste tijd dat zijn relatie veel energie kost. Hij voelt zich verantwoordelijk voor de stemming in huis, hij loopt op zijn tenen als hij thuis is en hij houdt zijn mond om de lieve vrede te bewaren. Hij besluit om met zijn vriendin te gaan praten, dat er echt iets moet veranderen in de relatie, omdat hij het niet meer trekt.
In dit voorbeeld is duidelijk, dat het lichaam van Pieter verschillende signalen afgeeft: spanning in de schouders, verkouden en keelpijn. De betekenis van de spanning in zijn schouders heeft in zijn geval te maken met de last van de verantwoordelijkheid die hij draagt voor de relatie. De verkoudheid en de pijn in zijn keel hebben te maken met het niet uitspreken van wat hem dwars zit. Ook al denkt Pieter dat hij goed in zijn vel zit, onbewust spelen er allerlei zaken die ervoor zorgen dat zijn lichaam uit balans raakt en dat hij ziek wordt. Zijn lichaam vertelt hem de waarheid en liegt niet!
Uit dit voorbeeld blijkt nog maar eens, dat ons lichaam de belangrijkste hulpbron is waar we de hele dag mee rondlopen. Die we tegelijkertijd steeds minder inschakelen om onszelf weer in balans te krijgen. Wat kun je doen om je lichaam meer te betrekken in je leven?
De kracht van ademen
Jouw ademhaling is een prachtig instrument om te verbinden met je lichaam. Net zoals iedereen op deze wereld, adem ook jij dag en nacht, dag in dag uit. Een ogenschijnlijk eenvoudige techniek waarbij je niet stil hoeft te staan, want je kunt het immers niet ‘niet doen’. Natuurlijk kunnen we een tijdje onze adem inhouden, maar we weten allemaal dat minutenlang niet kunnen ademen ons leven bedreigt.
Ademen is onze belangrijkste link met ‘leven’. Het is noodzakelijk om onze eigen motor te kunnen laten functioneren. Als die motor optimaal functioneert, zijn de effecten in ons lichaam voelbaar. We hebben meer energie en we voelen ons vitaler en gezonder. Door bewust te zijn van het effect van de manier waarop je ademt versterk je de verbinding met je lichaam.
Adem oefening: ‘De Verkenning’
Met deze ademhalingsoefening word je je bewust van je ademhalingspatroon en richt je je aandacht op het voelen van je adem, waardoor het denken naar de achtergrond schuift.
Je kunt bijvoorbeeld ervaren dat je in de ochtend bij het opstaan een rustige en vloeiende ademhaling hebt en dat je later op de dag tijdens een stressperiode voelt dat de ademhaling oppervlakkig en ontregeld is. Naarmate je meer oefent met je adem kun je heel subtiel veranderingen bij jezelf ervaren. Je leert de adem zelf te sturen en te controleren. En je ontdekt dat er patronen en neigingen bij jou van binnen vastzitten die je met een bewustere ademhaling kunt gaan loslaten.
Waar let je op bij ademhalingstechniek De Verkenning?
- Oordelen die je bemerkt bij jezelf over hoe je ademt of over hoe het zou “moeten“ zijn, mag je loslaten. Je adem is oké zoals deze nu is, ook al is dat kort, oppervlakkig, onrustig of gejaagd. Accepteer wat er is. Dat geeft vrijheid en rust.
- Resultaatgerichtheid en prestatiedrang mag je loslaten. Probeer je ademhaling niet te gaan sturen, dat is hierbij erg belangrijk. Het gaat om de observatie, niet om een prestatie.
- Gedachten mag je loslaten, focus op het voelen, telkens opnieuw. Met mildheid breng je je aandacht steeds weer terug naar je ademhaling. Ook al moet je dat voor je gevoel heel vaak doen. Het doel is niet om gedachteloos te zijn. Het doel is om controle te krijgen over de neiging om te gaan denken en dan vanuit bewustzijn te kiezen de gedachte los te laten en terug te gaan naar het voelen
Beschrijf je ervaring in je schrift of document.
Luister oefening: ‘Verbinden met mijn ademhaling en mijn lichaam’
In deze oefening neem ik je mee om alle fysieke reacties in je lichaam, die er zijn op het moment dat je naar mijn stem luistert, waar te nemen. Je gebruikt je ademhaling als anker, om als je afdwaalt, je aandacht naar je lichaam terug te brengen.
Ik vraag je straks om telkens contact te maken met een lichaamsdeel en te observeren wat je voelt in dat gedeelte van je lichaam. Meer dan dat, hoef je niet te doen.
Als je afdwaalt of misschien wel wakker schrikt omdat je even wegdommelt, is dat helemaal niet erg. Je pakt de draad gewoon weer op.
Als je niets voelt is dat ook helemaal oké en laat je het zoals het is.
Het is niet de bedoeling dat je je daar heel druk over maakt.
Beschrijf je ervaring in je schrift of document.
De kracht van aanraken
De meest directe manier om te verbinden met je fysieke lichaam is door je lichaam aan te raken. Aanraking van ons lichaam is de meest gebruikte vorm van ‘onderhoud’ aan deze hulpbron en we doen dat vaker dan je denkt! Bijvoorbeeld tijdens het douchen en meerdere keren per dag bij het wassen van je handen. Of denk eens aan de ontelbare momenten dat je handen door je haar gaan, dat je even wrijft over je arm of been, dat je handen je gezicht aanraken, dat je je handen op je buik legt als je net hebt gegeten, of dat je je rug strekt als je lang hebt gezeten. Ook die kleine momenten van aanraking zorgen ervoor dat je even voor een deel of misschien zelfs helemaal ‘uit je hoofd en in je lijf’ gaat.
Het aanraken van ons lichaam is hiermee dé hulpbron voor het vergroten van ons lichamelijk bewustzijn en daarmee dé hulpbron voor het tegengaan van stress, spanning, vermoeidheid en energieverlies.
Opdracht: ‘Ik verbind mij met mijn lichaam’
Prik een dag in je agenda.
Op deze specifieke dag verbind jij je de hele dag zoveel mogelijk met je lichaam. Je voert op deze dag de volgende opdrachten uit:
- Leg een paar keer je handen op je buik en word je bewust hoe dat voor je is.
- Raak een paar keer je voeten aan en word je bewust hoe dat voor je is.
- Geef jezelf regelmatig een hand en word je bewust hoe dat voor je is.
- Geef jezelf een paar keer een schouderklopje en word je bewust hoe dat voor je is.
- Raak een paar keer je gezicht aan en word je bewust hoe dat voor je voelt.
Aan het einde van de dag laat je alle opdrachten nog een keer langskomen. Welke opdracht vond je het fijnst om te doen? Welke opdracht voelde misschien wat vreemd aan? Wat heeft deze opdracht jou opgeleverd?
Beschrijf je ervaringen in je schrift of document.
Vertrouwen in mijn lichaam
In hoeverre heb jij vertrouwen in je lichaam? Luister je altijd naar de signalen, hoe klein dan ook? Of moet jouw lichaam heel hard roepen om je aandacht te trekken? Hoe meer jij in verbinding wilt zijn met je lichaam hoe alerter je mag zijn op de signalen die het afgeeft.
Hieronder een opdracht om de vertrouwensband met je lichaam te onderzoeken.
Opdracht: ‘De vertrouwensband met mijn lichaam’
Deze opdracht duurt ongeveer 10-15 minuten.
Lees de uitwerking van de opdracht eerst een keer door, voor dat je hem uitvoert.
Stap 1
Ga zo ontspannen mogelijk zitten of liggen.
Sluit je ogen en richt je aandacht voor 2 minuten alleen op je ademhaling.
Als je afdwaalt merk je dat op en breng je je aandacht weer liefdevol terug naar je ademhaling.
Stap 2
Stel je voor dat jouw lichaam jou antwoord kan geven in de vorm van lichamelijke gewaarwordingen en sensaties. Bijvoorbeeld: gevoelens van warmte, kou, openheid, ruimte, stromen, tintelingen, kippenvel en prikkeling.
Stap 3
Stel de volgende vraag aan jouw lichaam:
“Lief lichaam, met welk gedeelte van jou heb ik het meeste vertrouwen opgebouwd in mijn leven?”
Wees stil en luister naar en voel het antwoord van je lichaam. Het kan zijn dat je direct met je aandacht naar een deel van je lichaam wordt getrokken. Het kan ook helpend zijn als je alle lichaamsdelen even langsloopt met je aandacht.
Stap 4
Als je antwoord hebt gekregen, mag je dit deel van je lichaam gedurende 2 minuten liefdevol aanraken met je handen.
Of als je dit deel niet fysiek kunt aanraken, mag je je voorstellen dat je dit deel met je handen aanraakt. Belangrijk is dat je met liefdevolle aandacht aanwezig bent bij dat deel van je lichaam.
Voel de dankbaarheid speciaal voor dit deel van je lichaam en spreek dit zachtjes of als je wilt, hardop uit.
Vraag:
Met welk deel van je lichaam heb jij de beste vertrouwensband?
Beschrijf je ervaring in je schrift of document.
Onrustig gevoel in mijn lichaam
Wat gebeurt er in het dagelijkse leven met de verbinding met je lichaam als je onrust in je lichaam ervaart? Ben jij er ook aan gewend om deze onrust te negeren? Omdat je liever weg gaat van de onrust dan er bij te blijven?
De opdracht hieronder, helpt jou om meer bewust stil te staan bij lastige fysieke gevoelens.
Opdracht: ‘Verbinden met lastige gevoelens in je lichaam’
In deze opdracht nodig ik je uit om bij onrust of ander fysiek ongemak, stil te staan bij je lichaam of bij de plek in je lichaam waar het niet prettig aanvoelt.
Bij de eerst komende keer dat je onrust in je lichaam voelt voer je de volgende stappen uit:
- Ga er met je aandacht naartoe.
- Leg eventueel 1 of 2 handen op de plek waar je de onrust voelt.
- Adem een paar keer bewust in en uit zonder je ademhaling te veranderen.
- Zeg dan in stilte of hardop tegen jezelf: “Ik mag dit voelen, het is veilig om dit nu te voelen” en blijf deze zin herhalen net, zo lang als jij het prettig vindt.
Vragen:
- Hoe was het voor je om deze opdracht te doen?
- Op welke manier zorgt het voor de verbinding met je lichaam?
Beschrijf je ervaring in je schrift of document.
Samenvatting
Je lichaam is een belangrijke hulpbron voor jou om met alle stress, spanning en onrust in je leven om te gaan. Je kunt de verbinding met je lichaam versterken door meer bewust te zijn van je ademhaling, jezelf wat vaker bewust aan te raken en jezelf te trainen om vaker stil te staan bij fysieke reacties.
| Vragen: 1. Welke inzichten heb je gekregen in deze les? 2. Wat is het meest waardevol? 3. Welke mogelijkheden en kansen zie je voor je? Beschrijf je antwoorden in je schrift/document. |