Les 1 Wat is Oplossingsgericht Coachen?
In deze les staan wij stil bij de Coaching techniek ‘Werken met Schalen’ die afkomstig is uit de coaching theorie van het Oplossingsgericht Coachen.
Wat is dat, ‘Oplossingsgericht Coachen’? Dit is duidelijk te maken als wij de tegenstelling tussen ‘Oplossingsgericht’ en ‘Probleemoplossend’ nader onder de loep nemen.
In de meeste literatuur is de essentie van de probleemoplossende benadering:
- Beschrijving van het probleem
- Verzamelen van gegevens
- Analyse van het probleem
- Bedenken van interventies
- Uitvoering van interventies
- Evaluatie
- Afsluiting of vervolg.
De oorsprong van deze vorm van probleemoplossing ligt vooral in het medisch denken van diagnose en behandeling. De essentie van dit denken is de vooronderstelling dat aan problemen oorzaken ten grondslag liggen en dat, door deze oorzaken te kennen, het probleem via handelingen gericht op deze oorzaken opgelost kan worden.
Deze oorzaak–gevolg redenering heeft een grote stempel gedrukt op de wijze waarop nu nog steeds hulp wordt verleend (o.a. in de reguliere geneeskunde) en heeft geleid tot een uitgebreid arsenaal aan probleemanalysemethoden, probleemcategorieën en interventietechnieken binnen verschillende beroepenvelden. Wetenschappelijke kennis wordt op basis daarvan ontwikkeld. Echter …
Oplossingsgericht werken gaat ervan uit dat je het verband tussen probleem en oplossing niet hoeft te kennen voordat je tot verbeteracties overgaat. Zonder oorzaken te kennen en zonder problemen uitgebreid te analyseren zijn ook oplossingen mogelijk waarover cliënten zeer tevreden zijn.
Oplossingsgerichte interventies bestaan uit:
- De fase van het beschrijven van het probleem door de cliënt op hoofdlijnen (weinig gedetailleerd).
- De fase van het helpen ontwikkelen van doelen door beschrijvingen te bevragen hoe het anders is als het probleem is opgelost (beetje zoals bij de Wondervraag).
- De fase van het uitwerken en detailleren van (positieve) uitzonderingen op het probleem.
Het werk van de coach bestaat uit het construeren van een oplossingsgericht gesprek met behulp van oplossingsgerichte vragen. De cliënt wordt beschouwd als expert. Doelen worden geformuleerd binnen het referentiekader van de cliënt en de ontwikkeling van oplossingen zijn gebaseerd op (positieve) uitzonderingen op het probleem.