Les 1 Onbewust en bewust gedrag en de 5 holistische niveaus

Ons gedrag wordt voor maximaal 20% bepaald door ons ‘bewuste’, door ons rationele brein. En voor het overgrote deel (> 80%) door ons ‘onbewuste’. Niet vreemd dus, dat wij coaches bovengemiddeld geïnteresseerd zijn in de gedrag beïnvloedende factoren die afkomstig zijn van ons ‘onbewuste’.

De vijf invalshoeken van holisme die wij onderscheiden zijn:

  • Denken, ratio
  • Emoties, gevoel
  • Lichamelijk, fysiek
  • Energetisch
  • Zingeving, spiritualiteit.


Verdieping in coaching is het met jouw cliënt ‘afdalen’ naar juist de meer ‘onbewuste’ invalshoeken van ons mens-zijn. Waarbij niet zozeer onze ogen, oren, reuk en tastzin, maar vooral ons gevoel een centrale rol speelt.

In de coaching praktijk van vandaag is de interesse in verdieping merkbaar. Een veel gehoorde hulpvraag van zowel mannen als vrouwen is: “Ik wil weer meer in contact zijn met mijn gevoel” en “Ik wil meer beslissingen in mijn leven nemen gebaseerd op wat ik voel, minder op wat ik erbij of over denk.” Wat als een directe uitnodiging gezien kan worden om de verdieping in te gaan!

Als coach leg je jouw cliënt uit wat het betekent om de verdieping op te zoeken. Met de ‘IJsberg van McClelland’ en de 5 holistische invalshoeken in gedachten kan je dit zien als het aflopen van een trap. Elke trede van de trap leidt je verder naar beneden en elke stap die je zet brengt je in contact met delen van jezelf die je niet kende of waar je je niet bewust van was. Van dat wat we weten en doen, naar dat waar we in geloven en wat ons drijft. Van het denken en het voelen (emotioneel, lichamelijk, energetisch) naar de zin die wij geven aan ons leven.

Het ‘afdalen van de trap’ is een vorm van zelfonderzoek die de cliënt zelfstandig of met behulp van een coach verricht. De ‘trapleuning’ bij dit onderzoek die wij hierbij gebruiken is de systematiek van ‘HEEEL’. Elementen van deze benadering kan je terugvinden in de momenteel veelgebruikte ACT-therapie en PRI-therapie.