Les 1 Basale Ganglia

Mensen zijn gewoontedieren en dat lukt ze vaak tot in de kleinste details van het leven. Vanaf het moment dat de wekker afgaat, gaan we zonder het te beseffen voor het ochtendritueel op de automatische piloot. En het merendeel van onze dagelijkse routine hebben we fijn geautomatiseerd. Wanneer iemand ineens onze gang van zaken verstoort raken we geïrriteerd omdat we uit ons automatisme (handelen zonder te hoeven nadenken) worden gehaald.

Onze automatismen zijn opgeslagen in de zogeheten basale ganglia van het brein, ook wel basale kernen, nuclei basales of stamganglia genoemd. Dit zijn oeroude ringvormige structuren van hersencellen van waaruit veelvoorkomende activiteiten en gedragspatronen worden aangestuurd zodat we er niet bij hoeven na te denken.

Zij vormen samen een regelsysteem dat ervoor zorgt dat bepaalde bewegingen makkelijker verlopen en anderen worden onderdrukt. Deze basale ganglia zijn kostbaar, want ze bieden de rest van het brein de mogelijkheid om zich met belangrijker zaken bezig te houden, zoals opletten in het verkeer. Maar ze zijn ook gevaarlijk, want ze sturen routinematig ongezond of slecht gedrag aan.